«Саха киһитин сүрэҕэ кыымнаах, уоттаах. Ону өрүү күөдьүтэ сылдьын» Суорун Омоллоон

Саха норуотун тапталлаах суруйааччыта, РСФСР, САССР искусствотын үтүѳлээх үлэһитэ, П.А.Ойуунускай уонна А.Е. Кулаковскай аатынан Государственнай бириэмийэлэр лауреаттара, СР Бочуоттаах олохтооҕо, Социалистическай Үлэ Геройа  Дмитрий Кононович Сивцев – Суорун Омоллоон 1906 сыллаахха бала5ан ыйын 14 күнүгэр Таатта оройуонугар III Дьохсо5он нэьилиэгэр төрөөбүтэ.

    Айар үлэтин «Хагдарыйбат ньургуһун» хоһоонунан 1926 с. саҕалаабыта. Маҥнайгы кэпсээнэ «Өлүөнэ өрүс», драмата «Күөх Көппө» эмиэ ити сыл суруллубуттара.

      Суорун-Омоллоон 20-с сыллартан аа5ааччы кутун долгутар, олох туһунан дириң санаа5а киллэрэр «Өлүөнэ», «Аанчык», «Охоноон», «Сордоох суха» диэн кэпсээннэри нэн саха литературатыгар киир битэ. Суорун Омоллоон айар үлэтин силиһэ – мутуга төрөөбүт уус- уран айымньытын эйгэтинэн саха фольклора буолбута.

Саха драматургиятыгар сүрүн үтүөтэ-өҥөтө «Күкүр Уус», «Айаал», «Сайсары», «Күн күөрэйиэн иннинэ» драмалара. Бу айымньыларга саха үгүс көлүөнэ артыыстара иитиллэн тахсыбыттара. Суорун Омоллоон сахалыы опера, балет сайдалларыгар олук уктээбитэ. Ол курдук кини — саха бастакы «Ньургун Боотур» оператын уонна «Сир симэҕэ» балетын либреттоларын ааптара. Итини таhынан, «Лоокуут уонна Ньургуhун», «Кыhыл Ойуун», «Умуллубат төлөн» опералар, «Хотойдор хоту көтөллөр», «Күн-Куо», «Дьол тааhа» балеттар либреттоларын суруйар.

   Кини драматург, прозаик уонна поэт быһыытынан биллэр. Оҕо суруйааччытын быһыытынан «Чөөчө» уонна «Чүөчээски» курдук киэҥник биһирэммит кэпсээнинэн айымньылардаах. Саха остуоруйаларын, фольклорун оҕолорго тиэрдээччи, бэртээхэй учебниктары айан, ыччаты иитиһээччи.

    Чөркөөххө общественность күүһүнэн Саха сирин политическай сыылкатын мемориальнай музейын, Ытык-Куелгэ Хадаайыга аьа5ас халлаан анныгар литературнай-художественнай музей-заповедник тэрийбитэ. Уус-Алдан Суоттутугар «До5ордоьуу» историческай – архитектурнай комплекс- музейы онорбута. https://edersaas.ru/taatta-a-literaturnaj-ekspeditsiya-yytylynna/

Биьиги оскуолабытыгар 2021 сыл алтынньы 1 кунуттэн сэтинньи 1 кунугэр дылы Суорун Омоллоон төрөөбүтэ 115 сылыгар аналлаах  “Омоллоон оло5ун олуктарынан” тэрээһиннэр ыытыллаллар.

Сыала, соруктара: ураты уус тыллаах саха суруйааччытыгар ытыктабылы иҥэрии, үөрэнээччи толкуйдуур, айар дьоҕурун сайыннарыы, төрөөбүт тылынан ааҕыыга умсугутуу.

Тэрийээччилэр – саха тылын, литературатын, уруһуй учууталлара, оскуола библиотеката, оскуола иитэр үлэҕэ салаата, П.А. Ойуунускай аатынан литературнай музей. Усулуобуйата:

1. 5-6  кылаастар Суорун Омоллоон “Хараҥаҕа тыкпыт сырдык” кэпсээнин ааҕаллар, уруһуйдууллар, айар үлэ суруйаллар, биктэриинэҕэ кытталлар.
2. 7-8 кылаастар “Дорообо, күөх тыам», «Ачаа», «Бэйэтэ эмтиэкэ» айымньылары ааҕаллар. Өйтөн суруйуу  күрэҕэр кытталлар.
3. 3. 9-10-11 кылаастар “Дорообо, күөх тыам», «Ачаа», «Бэйэтэ эмтиэкэ» айымньыларынан  өйтөн суруйуу  күрэҕэр кытталлар.
4. Сэтинньи 1 күнүгэр Дьокуускай куорат сахалыы тыллаах оскуолаларын уонна Таатта улууһун оскуолаларын икки ардыларыгар Өрөспүүлүкэтээҕи биктэриинэ- олимпиада ыытыллар.